Mat 21 | MMO | STEP | (Maak 11:1-11 Luk 19:28-40 Jon 12:12-19) Sil lalup ngaaho vu bayêên Betpaasi vu kandu Oliv in nambe daatok na Yelusalem, le mem Yesu wiing yite maanggêêm yuuh lamunggin-ambe lala.

Matthew 21

Yesu lukala Yelusalem nambe omaaho lulemak ti

(Maak 11:1-11 Luk 19:28-40 Jon 12:12-19)

1 Sil lalup ngaaho vu bayêên Betpaasi vu kandu Oliv in nambe daatok na Yelusalem, le mem Yesu wiing yite maanggêêm yuuh lamunggin-ambe lala. 2 Tombe nêêl vu yuuh nambe, “Mana be mandukana bayêên Betpaasii-ju ond male angge donggi ti pavis, sil talu be naale having noow, ond muuh kavaayin-ambe gako naam vu sa. 3 De omaaho ti naanêêl vakasin ti vu muuh, ond muuh naanêêl naambe, ‘Omaaho Bop wiingin nambe biing kul ti jak pavis e mem gako nom.’”

4 Ke, lawiing nambêênjo om Anutu-te vakasin sen omaaho ti nêêl langaah bôôy-ato nôôn ak nambe,

5

“Ham naanêêl vu hil Saion** naambe, ‘Ham angge hamate omaaho lulemak nalaas vu ham. Yi omaaho osin melaas, tombe lakando donggi be nalaas vu ham, yik lakando donggi noow ti be nalaas.’”

6 Ke, tonde maanggêêm ayuuh lala lawiing lohvu vakasin sen Yesu nêêl vu yuuh-ato. 7 Yuuh lako donggi tangganaan having noow, tombe yuuh lakaah yuuhate lolop-ambe lavaah lakala donggi yuuh damind, le mem Yesu lakando be la. 8 Tonde hil ngeeyaata lakaah silate lolop-ambe lavaah neep mopaatôôv, de hil vaalu lasap haah nama osin lis-ambe lambe neep mop in nambe Yesu gato jêês-ambe na. 9 Tombe hil vaalu damunggin, de vaalu davu taamu be sil pin daakôôhin nambe,

“Ham-o, yiiy lavangg dôôk omaaho sen laam vu danggakook Devit-anja. Anutu biing samu samu vu omaahôô-ja in laam ak Omaaho Bop haale. De yiiy gako Anutu haale jak nanjip baandoni.”

10 Yesu tok la Yelusalem, tombe hil pin lavindis de lawiing nindaandun bopaata de lateey nambe, “Omaaho latii-ja?” 11 Tombe hil ngeeyaata sen laving yii-to ond lanêêl nambe, “Omaaho sen nanêêl Anutu-te vakasin langaah-ato Yesu vu Nasaalet Galili.” - (3) Matai 26:18* - (5) Ais 62:11 Sek 9:9* - (8) 2 King 9:13* - (9) Saam 118:25-26* - (11) Matai 21:46*

Yesu hatiiy hil sen daanggo va hôôk Anutu-te dumb bop alôô-to

(Maak 11:15-19 Luk 19:45-48 Jon 2:13-22)

12 Tombe Yesu lokala Anutu-te dumb bop alpayo, be hatiiy hil pin sen daanggo va salivangin-ate hôôk dumb alopayôô-to be lala voon, tonde hil sen davu Yuda osin Lom-ate mone nyevaha-vahaan hôôk yii-to ^{▼▼Matai 21:12 *Hil davu Yuda osin Lom-ate mone nyevaha-vahaan hôôk yi, ond dangga nambe yêêv-aso danêêlin Lom-ate mone nambe hil-ame gatung dukana salivangin e, sil oo gatung Yuda-te mone nivalok.} , ond kayovakin silate tavol, de hil sen daanggo manak tumbaliiy in hil gatung naatu salivangin-ato, ond kaasêêh silate sia la, 13 tonde nêêl vu sil nambe, “Anutu-te vakasin neep hôôk kaapiya nambe, ‘Sate bayêên ond le daanêêl naambe bayêên lohakin,’ lemu ham awiing-ambe tu hil hôôndak-ate bayêên sen dahôôpis hôôk-ato.”

14 Lung laa tonde hil vaalu mend kanu osin vahand anipaya lala vu Yesu hôôk dumb alo be wiing sil anind vasa lak. 15 Lemu kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv-aso osin tanasin dangga-so layi de nawiing va nivasa nambêênju, tonde lango unoopasiv daakôôhin hôôk dumb alo nambe, “Ham-o, yiiy lavangg dôôk omaaho sen laam vu danggakook Devit-anja.” Tombe sil ahend kalin, 16 om lalingin Yesu nambe, “Game hango vakasin sen danêêl-anjo le?” Tombe Yesu nêêl laah vu sil nambe, “Êê-e, sa hango. De ham-ame asevin vakasin sen neep hôôk Anutu-te kaapiyaa-to le? Nambe, ‘Otaahu unoopasiv sen daahen dakaas paya, osin sen taandin davu sum vu sil-ato, de lavand nahôôk hong nivasa lôôt.’” 17 Tombe havuuh sil osin taaku bop-anju de having yite maanggêêm-aso be lalaah deep Betaani. - (13) Ais 56:7 Jer 7:11* - (16) Saam 8:2*

Yesu talôôt haah bangguk

(Maak 11:12-14,20-24)

18 Tombe Yesu kandi hôôk samiinaanôôn-ambe laah in na taaku bop, tombe yimb ahe. 19 Tonde yi haah bangguk ti naale mop nanyendangga tombe la ngaaho vu be yi le nôôn ma, de lis malis amu, tombe nêêl vu haah-anju nambe, “Game le ganyiis nôôn jesin naah e, nama lôôt.” Tombe haah bangguk-anjuuto bambôôv la pavis.

20 Yesu-te maanggêêm-aso layi tombe lavindis lôôt, de lanêêl nambe, “Nambe vaati sen haah bangguk-anju bambôôv la pavis?” 21 Tombe Yesu nêêl laah vu sil nambe, “Sa naanêêl keen vu ham naambe ham ambiing gaving niwêêk-ande ham-ame kam yu-yuuh e, ond mem ham e ambiing naambe sen saawiing vu haah bangguk-anjo. Tombe ham-ame le ambiing vaa-jo mu le, malis, yik ham naanêêl vu kanduu-ju naambe, ‘Okandi jak-ambe gandukana lôôy,’ ond le na. 22 Naambe ham ambiing gaving Anutu naambe va sen ham navu kataangg hôôk lohakin-ato ond le biing nôôn jak, ond ham e gako nôôn.” - (19) Luk 13:6* - (21) Matai 17:20 Luk 17:6 1 Kolint 13:2 Jon 14:12* - (22) Matai 7:7-11 18:19 Jon 14:13-14*

Lalingin Yesu nambe laam nawiing kul lak lati haale

(Maak 11:27-33 Luk 20:1-8)

23 Tombe Yesu lokalaah Anutu-te dumb bop alo be monanêêl tanasin vu hil, tombe kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv-aso osin Islel-ate himbop-aso lala vu be lalingin nambe, “Lati nêêl-ambe galaam nawiing va pin-anjo? Onawiing kul-anjo lak lati haale?” 24 Tombe Yesu nêêl laah vu sil nambe, “Om yik sa having, saanjingin ham in vakasin ti be ham naanêêl nom vu sa, le mem sale naanêêl omaaho sen sa naawiing kul lak haalêê-to nos vu ham. 25 De Jon nalipis hil-ato ond lati nêêl? Anutu nêêl me omaahonôôn yoo lanêêl?” Tombe sil oo lakaas in nambe, “Yiiy naanêêl naambe Anutu nêêl ond le naanêêl vu yiiy naambe, ‘Le nambe tana ham-ame awii-having yi le?’ 26 Me yiiy naanêêl naambe omaahonôôn lanêêl-ambe Jon nalipis hil, lemu yiiy naayêênin hil ngeeyaataa-ju in sil pin lako Jon ak nambe nanêêl Anutu-te vakasin langaah.” 27 Om lanêêl laah vu Yesu nambe, “Hey doosin.” Tombe Yesu nêêl vu sil nambe, “Om same le naanêêl omaaho sen sa naawiing kul lak haalêê-to vu ham e.” - (23) Jon 2:18* - (26) Matai 14:5 21:46*

Vakasin pakwesin lak omaaho ti noow ayuuh

28 “Ham akam bu le. Omaaho ti noow yuuh dando, tombe la vu nowaatuk-ambe nêêl vu nambe, ‘Tuk-e, peey-anjo gana gambiing sate kul wain.’ 29 Tombe nowaatuk nêêl laah nambe, ‘Sa nimbaya,’ le sim hilin lopayo de la wiing kul wain. 30 Tonde yik mangganaan la nêêl vu nowaamiin having, tombe liinggis nambe, ‘Êê-e aamangg, sale ana,’ le ma de me-la le. 31 Om noow ango tana wiing lohvu mangganaan lava?” Tombe lanêêl laah nambe, “Nowaatuk.” Tombe Yesu nêêl vu sil nambe, “Sa naanêêl keen vu ham naambe hil sen dako taakis** osin vêêh baayamb-aso dawii-having-ambe dalokala having Anutu-te hil damunggin ham. 32 In Jon valup-ambe taato mopaatôôv anivalok vu ham, le ham-ame awii-having yi le, malis. Lemu hil sen dako taakis osin vêêh baayamb-aso lawii-having yi, tonde ham ahe, le sim ham-ame ahilin ham alompayo be ham-ame awii-having yi le.” - (28) Luk 15:11* - (32) Luk 3:12 7:29-30*

Vakasin pakwesin lak hil anipaya sen danggin kul wain-ato

(Maak 12:1-12 Luk 20:9-19)

33 “Ham gango vakasin pakwesin ango. Himbop ti vaalôôh kul wain ti be vaaku ayak hilin, de haav taaku sen davu samu wain-aanôôn aniluk hôôk-ato, tonde haav bayêên vaha salak ti in nambe hil baale hôôk-ambe mend in kul wain-anju having. Tonde vu kul-anju lokala hil vaalu namand-ambe sil danggin, tonde yik la taaku dinaandiin lôôt. 34 Busin ngaaho lak in wain naasuuh, tombe kul mangganaan wiing yite hil kul lala vu hil sen danggin kul wain-ato in nambe sil gako nôôn vaalu vu yi, 35 le ma de hil sen danggin kul-ato lalôôh yite hil kul-aso de laveek ti, de layiis ango be yimb, de sil tanga ti lak tatuuh. 36 Tombe kul mangganaan wiing yite hil kul vaalu ngeeyaata savok vaalu munggin-ato tombe sil lalaah yesin, le hil sen danggin yite kul-ato, ond yik lawiing nambêênju vu sil yesin laah. 37 Tonde sim wiing noow la vu sil lakaneep ahus, in ka vu nambe, ‘Manyinjo sa noongg om sil e lanjêênin yi.’ 38 Lemu hil sen danggin kul wain-ato layi noow, tombe yoo lanêêl vu sil nambe, ‘Omaaho sen-anju le gako mangganaan-ate va pin om ham-o, yaanyiis-ambe jimb-ande kul-anjo naatu yate va.’ 39 Om lalôôh-ambe lakôôh la voon, de layiis-ambe yimb.

40 “Om kul wain mangganaan nom gato ond le biing naambe vaati vu hil sen danggin yite kul-anjuuto?” 41 Tombe lanêêl vu nambe, “Le nyiis hil anipayaa-ju be lana mend nama lôôt, de bu kul wain-anju be hil vaalu ganggin, le mem busin sen lanjul nôôn-ato ond mem lambu vaalu vu yi.” 42 Tombe Yesu nêêl vu sil nambe, “Mak ham-ame asevin Anutu-te vakasin sen neep hôôk kaapiyaa-to mava? Nambe,

‘Tatuuh ti sen hil kul-aso nind baya nambe me-landaav bayêên ak e, ond gêên tu bayêên ahelasu-te kook aniwêêk. Omaaho Bop wiing vaa-jo be yaahe nambe yoo nivasa nôôn.’

43 Om sa naanêêl vu ham naambe Anutu le juus ham naambe ham-ame mando gaving yite hil e, tombe le jiinggis vu hil vaalu sen sil lambiing-ambe yite vakasin nôôn jak-ato naambe sil landukana gaving yite hil. 44 [De naambe omaaho ti dupake be nyiis yi jak tatuuh-anju ond le naamuvin daka daka, le naambe tatuuh-anju gato tanga omaaho ti, ond le matelak lôôt.]”

45 Kul vaha sen datung salivangin-ato silate yêêv-aso osin hil Palisai lango vakasin pakwesin sen Yesu nêêl-anjo, tombe lalak ni nambe nanêêl lak sil, 46 om lawiingin nambe lanôôh yi, le ma de layêênin hil ngeeyaataa-ju, in kand navu nambe Yesu nanêêl Anutu-te vakasin langaah. - (33) Ais 5:1-2 Matai 25:14* - (35) Matai 22:6* - (38) Matai 27:18* - (39) Hiblu 13:12* - (42) Saam 118:22-23 Sinaale 4:11 Lom 9:33 1 Pita 2:6-8* - (44) Dan 2:44-45* - (46) Matai 21:26*